जेनेरिक आणि ब्रँडेड औषधे: कोणते चांगले? Generic vs. brand-name drugs: what’s the difference?
आपण आजारी पडलो की आपण सर्वात आधी डॉक्टरांकडे जातो आणि ते आपल्याला काही औषधे लिहून देतात. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की आपण जे औषध घेतो ते ब्रँडेड आहे की जेनेरिक? या दोन्ही प्रकारच्या औषधांमध्ये काय फरक असतो आणि कोणते औषध आपल्यासाठी चांगले आहे, हे जाणून घेणे खूप महत्त्वाचे आहे.
BRANDED DRUGS
ब्रँडेड औषधे काय असतात?
- ब्रँडेड औषधे ही नवीन औषधे असतात जी पहिल्यांदा बाजारात आणली जातात.
- या औषधांचा शोध लावण्यासाठी आणि त्याची चाचणी करण्यासाठी कंपन्यांना खूप पैसे खर्च करावे लागतात.
- या खर्चामुळे ब्रँडेड औषधे तुलनेने महाग असतात.
- या औषधांना एक विशिष्ट नाव असते आणि त्यांचे पॅकेजिंग देखील वेगळे असते.

GENERIC DRUGS
- जेनेरिक औषधे ही ब्रँडेड औषधांचीच नक्कल असतात.
- जेव्हा ब्रँडेड औषधाचे पेटंट संपते तेव्हा इतर कंपन्या त्याच औषधाची नक्कल करून जेनेरिक औषधे बनवू शकतात.
- जेनेरिक औषधांमध्ये ब्रँडेड औषधांमध्ये असलेलीच सक्रिय घटक असतात.
- जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांपेक्षा खूप स्वस्त असतात कारण त्यांच्या निर्मितीमध्ये खूप कमी खर्च येतो.
जेनेरिक औषधे का स्वस्त असतात? - जेनेरिक औषधे स्वस्त असण्याची मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- शोध आणि विकासाचा खर्च: जेनेरिक औषधांसाठी नवीन शोध आणि विकास करण्याची गरज नसते.
- मार्केटिंग आणि जाहिरात: ब्रँडेड औषधांच्या तुलनेत जेनेरिक औषधांवर कमी मार्केटिंग आणि जाहिरात केली जाते.
- पेटंट: जेनेरिक औषधांचे पेटंट नसते, त्यामुळे त्यांची किंमत कमी असते.
जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांइतकीच प्रभावी असतात का? - होय, जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांइतकीच प्रभावी असतात.
- अमेरिकेची खाद्य आणि औषध प्रशासन (FDA) आणि भारताची औषध नियंत्रण महामंडळ (DCGI) यांसारख्या संस्था जेनेरिक औषधांची गुणवत्ता आणि प्रभावीता याची चाचणी करतात आणि त्यानंतरच त्यांना बाजारात आणण्याची परवानगी देतात.
- जेनेरिक औषधांमध्ये ब्रँडेड औषधांमध्ये असलेलीच सक्रिय घटक असतात, त्यामुळे त्यांचा प्रभावही समान असतो.
- फक्त त्यांचे आकार, रंग आणि पॅकेजिंग वेगळे असू शकतात.
कोणते औषध आपल्यासाठी चांगले आहे? - जर तुम्हाला कोणते औषध घ्यावे याबद्दल संभ्रम असतो, तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्यावा.
- डॉक्टर तुमच्या आजाराच्या प्रकारानुसार आणि तुमच्या शरीराच्या स्थितीनुसार तुम्हाला योग्य औषध शिफारस करतील.
- तुम्ही जेनेरिक औषधे घेण्याचा विचार करत असाल तर, तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना त्याबद्दल विचारू शकता.
ब्रँडेड औषधे आणि जेनरिक औषधे यांमधील फरक?
ब्रँडेड औषधे आणि जेनरिक औषधे यांमधील मुख्य फरक म्हणजे त्यांची किंमत हाच आहे.
ब्रँडेड औषधांवर संशोधनाचा खर्च तसेच त्यावर केलेल्या विज्ञापना चा खर्च देखील संबंधित कंपनी औषधांचा किमती मधून काढते आणि औषधांच्या संपूर्ण उत्पादनाच्या किमतीवरू औषदांची किंमत ठरवली जाते. त्यामुळेच ब्रँडेड औषधांच्या किंमतीत जेनरिक औषधा पेक्षा पाच ते दहा टक्के वाढ जाणवते.
अमेरिकेत पाहिले असता औषधांची बाजारपेठेत ८० टक्क्यांपेक्षा पेक्षा जास्त जेनरिक औषधांचा वापर दिसून येतो. त्यामुळे दरवर्षी अमेरिकेत शेकडो अब्ज रुपये वाचविले जातात. अमेरिकेत आयात केल्या जाणाऱ्या औषधांमध्ये जास्त प्रमाण हे भारतातून उत्पादन केलेल्या औषधांचे आहे.
भारतामध्ये गरिबांसाठी सरकारी आरोग्य सुविधा उपलब्ध आहेत परंतु डॉक्टरांनी लिहिलेल्या ब्रँडेड औषधांचा खर्च हा खूप मोठा आहे. जर डॉक्टरांनी जेनरिक औषधे लिहण्यास सुरुवात केली तर होणारा औषधाचा खर्च हा कमी होण्यास मदत होईल.
उच्च रक्तदाब, मधुमेह, कर्करोग, रदयविकार हे मोठया लोकांचे आजार मानले जात होते, पण या आजाराचे प्रमाण हे सामान्य जनतेमध्ये ही दिसून येते. या आजारासाठी दीर्घकाळ औषधे घावी लागतात परंतु जर या आजारासाठी जेनरिक औषधे उपलब्ध करू दिली तर होणारा आर्थिक भार कमी होण्यास मदत होईल.
(FDA) अन्न आणि औषध प्रशासनची भूमिका ?
डॉक्टरांनी रुग्णांना प्रिस्क्रीप्शन मध्ये जेनरिक औषधे लिहून द्यावीत नाहीतर त्यांच्यावर कारवाई करण्यात येईल. अशी भूमिका अन्न व औषध प्रशासनाने घेतली आहे. त्यामुळे जेनरिक औषधांची मागणी वाढून लोकांमध्ये त्याबद्दल संभ्रम होणार नाही.
जेनरिक औषधे कोठे कोठे मिळतात ?
जरी डॉक्टरांनी जेनेरिक औषधे लिहून दिली तरी ती कोठे मिळणार याबाबत चिंता लोकांच्या मनात आहे. जेनेरिक औषधे ही कोणत्याही मेडिकल स्टोर मध्ये मिळू शकतात अथवा तशी मागणी आपण केमिस्टकडे केली तरी आपल्याला जेनेरिक औषधे मिळू शकतात.
औषधी योजना प्रिस्क्रिपन ची गरज असते का?
जेनेरिक औषधे घेण्यासाठी डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शन ची गरज ही असते. रुग्णांना कोणत्या औषधांची गरज आहे त्याची किती मात्रा लागणार आहे त्यांच्या विचार करूनच डॉक्टर औषधे लिहून देतात त्यामुळे जेनेरिक औषधे घेताना डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
जेनेरिक औषधे न मिळण्याचे कारण?
भारतातील औषधी कंपन्यांचे प्रमाण वाढले असल्यामुळे कंपन्या आपल्या ब्रँडची जाहिरात करण्यासाठी मार्केटिंग वर भरपूर खर्च करतात तसेच डॉक्टरांना फ्री सॅम्पल भेटवस्तू दिल्या जातात हे सर्वांनाच माहीत असेल त्यामुळे डॉक्टरही जनेरिक औषधांच्या ऐवजी महागड्या ब्रँडची औषधे लिहून देतात असा आरोप केला जात आहे परंतु हे सर्वच ठिकाणी होत नाही.
भारतातील डॉक्टरांच्या मते भारतातील एफ डी ए अमेरिकेतील एफ डी ए प्रमाणे कार्यरत नाही तसेच भारतातील यंत्रणा ही अमेरिकेतील यंत्रणे एवढी सक्षम नाही आणि ही औषधे योग्य प्रकारे तयार केलेली नसल्यास रुग्णांच्या आरोग्यास धोका उद्भवतो अशावेळी त्या रुग्णांची जबाबदारी कोण घेणार असा प्रश्न डॉक्टर विचारत आहेत.
जेनेरिक औषधे योग्य प्रकारेच बनवली गेली आहेत परंतु सर्वच कंपन्या हे ठामपणे सांगत नाहीत कारण असे झाल्यास त्या कंपनीच्या पोटावर पाय येऊ शकतो त्यामुळेच जेनेरिक औषधांची लोकांपर्यंत योग्य माहिती पोहोचत नाही.
निष्कर्ष:
जेनेरिक औषधे ब्रँडेड औषधांपेक्षा खूप स्वस्त असतात आणि ते ब्रँडेड औषधांइतकीच प्रभावी असतात. त्यामुळे, जर तुम्हाला पैसे वाचवायचे असतील तर तुम्ही जेनेरिक औषधे घेऊ शकता. परंतु, कोणते औषध घ्यावे याबाबत तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्यावा.
नोट: हा लेख केवळ माहितीपूर्ण आहे. कोणत्याही औषधाचा वापर करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्या.
जेनेरिक औषधासंबंधी आमचा व्हिडिओ नक्की पहा